Wat zijn de mogelijkheden voor het industrieel inblazen van biobased vezels in de prefab industrie? Daarover was er op 5 oktober een, zeer drukbezochte, informatiebijeenkomst. Vooral fabrikanten van prefab woningen waren goed vertegenwoordigd. Zo goed, dat er na het bijplaatsen van extra stoelen alsnog mensen op de tafels zaten. Prefab fabrikanten krijgen van hun klanten steeds vaker de vraag naar biobased isolatiemateriaal. Ze verwachten dat die vraag alleen maar toeneemt.

Voordelen industrieel inblazen

Er zijn grofweg twee mogelijkheden voor biobased isoleren: isolatiematten en -platen of inblaasisolatie. Deze bijeenkomst richt zich op het laatste. Industrieel inblazen heeft namelijk veel voordelen. Het is erg arbeidsefficiënt, want niemand hoeft het op maat te snijden of te zagen. Het inblazen van vezels is bovendien een hele efficiënte, korte keten. De materialen worden van het land gehaald, gehakseld en ontstoft en eventueel gedroogd. Daarna kunnen ze worden ingeblazen, zonder dat daar ingewikkelde industrie voor nodig is. In bijvoorbeeld Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk is dit al een bewezen manier van bouwen.

Comfortabel binnenklimaat

Vezels die we geschikt zijn om in te blazen zijn stro en miscanthus. Tijdens de sessie is onder meer gekeken naar de dichtheid, de lambdawaarde, de rc waarde en de faseverschuiving van verschillende materialen. Vooral op het laatste punt (faseverschuiving) scoren biobased alternatieven heel goed. Dat betekent winter én zomer een comfortabel binnenklimaat, omdat het binnen minder snel opwarmt en huizen ’s nachts weer kunnen afkoelen (zie afbeelding hieronder).

Productielijn, kosten en inblaassnelheid

Er zijn verschillende technische mogelijkheden voor het inblazen van isolatie. Deze sessie ging vooral in op industriële inblaas met de platen. H&M Houtbewerkingsmachines gaf een toelichting op zo’n productielijn (zie afbeelding hieronder).

Zij gaven ook inzicht in de kosten. Los van de brug en de daadwerkelijke productielijn kosten de machines om de vezels los te krijgen en in te blazen tussen de € 50.000 en € 100.000. Voor de productie is ook de snelheid van inblazen vaak van belang. Stro scoort hierbij aanzienlijk beter dan glaswol en bijna op het niveau van steenwol.

Minder verpakkingsmateriaal

Tijdens de sessie werd de wens uitgesproken om af te stappen van ingepakte balen. Een betere optie is levering in bijvoorbeeld silo’s.  Er gaat immers nogal wat isolatiemateriaal in een gevel of dakelement. Het los aanleveren van biobased isolatiemateriaal bespaart tijd voor het uitpakken, een machine én veel verpakkingsmateriaal.

Certificering en testen

Maar kunnen we anno 2023 biobased inblaasisolatie dan wel toepassen? Hoe zit het met de benodigde certificering en testen? Daar werkt Building Balance hard aan. In de loop van volgend jaar is de basis naar verwachting geregeld. Mariette Willems lichtte toe waar we nu staan:

• Op dit moment zit er een strafpenalty van een factor 1,3 op de lambdawaarde van biobased isolatiematerialen. Dit is omdat er nog geen verouderingstestresultaten zijn voor de Nederlandse markt. Building Balance laat daarom versnelde verouderingstesten uitvoeren. De verwachting is dat de ‘strafmarge’ halverwege 2024 komt te vervallen.
• Voor attestering en procescertificaten heb je eerst een beoordelingsrichtlijn (BRL) nodig. Die wordt op dit moment gemaakt door SKH (voor nieuwbouw) en Insula (voor bestaande bouw). De uitvoering van de BRL attesten staat gepland voor het tweede kwartaal van 2024.

Daarnaast werkt Building Balance ook aan het organiseren van andere condities:

• Het bieden van handelingsperspectief voor het aanpassen van wet- en regelgeving.
• Organiseren van testen voor de systeemopbouw, zoals brandveiligheid, geluidsisolatie, bouwfysica (incl. veroudering), milieuprestaties en verwerking.
• Werken aan een systeem van Carbon Credits, zodat de in de vezels opgeslagen CO2 ook wordt verwaard.
• En nog veel meer…

Vraag stimuleren

Al met al wordt er hard gewerkt aan andere voorwaarden die industrieel inblazen een steeds beter alternatief maken. Het wordt door opdrachtgevers vaker gevraagd en zelfs geëist. Building Balance draagt daaraan bij door mee te denken over uitvragen van corporaties, ontwikkelaars en gemeenten. Ook opname in Het Nieuwe Normaal en het Convenant Toekomstbestendige woningbouw hoort daar bij.

Volgende stap

De volgende stap is om met een aantal partijen een optimale slimme systeemopbouw uit te werken. Die enerzijds voldoet aan alle regelgeving en anderzijds tegemoetkomt aan wensen van klanten, zoals de betaalbaarheid. Er heeft zich daarvoor een team gemeld waarmee we aan de slag gaan.

Wilt u de presentaties van deze informatiebijeenkomst ontvangen? Of zelf aan de slag met het inblazen van vezels, neem dan contact op met marjet@buildingbalance.eu

Met dank aan de inleiders: Marjet Rutten, Nicolaas van Everdingen, Marcel van der Molen, Bert Geerts, Mariette Willems en Harm-Jan van Asperen.